Interview "NCRV-gids", januari 2009
Jenny Arean in ’t Vrije schaep op tv
Dat Jenny Arean een liefhebber is van hedendaagse kunst is aan alle muren van haar Amsterdamse huis te zien. Het andere dat bij binnenkomst meteen opvalt, is de energie die de bewoonster uitstraalt.
Het is dezelfde energie die haar werk kenmerkt; of het nu de rol is van Riek in de televisieserie 't Vrije schaep, of de Jenny Arean in haar theatershows, of de manier waarop ze met zoveel gevoel en expressie haar liedjes zingt. Intensiteit kleurt haar leven en werk, zoals de schilderijen haar muren kleuren. Keuzes die recht uit het hart komen, tekenen de lijnen van haar leven en carrière.
Als ’t Vrije Schaep ter sprake komt, verschijnt een brede lach op het gezicht van Jenny Arean: “Vanaf het begin tot de laatste dag heb ik ervan genoten. De liedjes uit de seventies waren ook zo heerlijk om te doen."
"Al die nummers die nog in je geheugen zitten: Ik ben gelukkig zonder jou en Een man mag niet huilen. Er is niet aan geklunsd of veranderd, maar het is wél oversausd met een Amsterdams accent. Heerlijk!”
Je had voordat de opnamen begonnen een zwaar theaterseizoen achter de rug.
“Ja. In Groningen had ik mijn laatste voorstelling gehad op 29 april en op 4 mei begonnen de opnamen. Maar ik ben nog wel even lekker naar vrienden op Kreta gegaan. Meteen na de voorstelling naar Schiphol, om tien uur de volgende dag was ik op Kreta. Het was Grieks Pasen en van ’s ochtends tien uur tot twee uur ’s nachts heb ik alleen maar raki gedronken, gegeten en gedanst. Van raki krijg je geen kater, maar ik moet wel zeggen dat de volgende dag een voorzichtige dag werd… Die paar dagen waren te enig voor woorden. Fietsen, strand, heerlijk.”
Vanaf 23 januari treedt Jenny Arean op met Tango Dorado, het tango-orkest van bandoneonist/violist Christiaan van Hemert, die twee jaar geleden in haar programma Jenny solo speelde. Jenny: “Ik had Christiaan een keer gezien en ik dacht: potverdorie, die jongen wil ik! Dat lukte dus, en nu zijn de rollen omgekeerd.”
Jenny Arean en de tango?
“Ik zou me nooit aan een Argentijnse tango wagen, tenzij het op mijn pad komt en in het verlengde ligt van wat ik doe. Qua gevoel, passie en temperament is er wel overeenkomst. Daarom vroeg Christiaan mij ook. Het zijn allemaal geweldige muzikanten en ik verheug me er mateloos op.”
Het blijft een gekke gedachte dat deze veelzijdige vakvrouw haar werkzame leven op haar vijftiende begon als hulp in de huishouding. Gescheiden ouders en gebrek aan stabiliteit en veiligheid in haar kinderjaren gingen daaraan vooraf.
Ben je een geboren doorzetter of hebben de omstandigheden dat van je gemaakt?
“Ik denk dat het een combinatie is. Ik herinner me meester Kaspers, een geweldig leuke man bij wie ik op de lagere school in de klas zat. Ik had een slecht rapport, maar dan stond er wél: ‘en overigens is het een prettig en zonnig kind’. Dat is zo’n zin die je zo enorm steunt als kind, een zin die in je hoofd gebeiteld blijft. Dat je denkt: hè, gelukkig, ja.”
Je hebt alles zelf moeten uitvinden.
“Ja, en ik had een goeie neus voor waar ik het zoeken moest. Op mijn veertiende had ik Wim Sonneveld gezien en vanaf dat moment wist ik wat ik wilde. Op mijn zeventiende kwam ik bij het ABC-cabaret van Wim Kan en Corrie Vonk terecht."
"Zo’n dunne garnaal met zóóó’n stem. Ik werd ook voor radio-orkesten gevraagd. En toen ineens kwam Willem Duys bij me thuis in Osdorp om me zover te krijgen dat ik meedeed aan het Songfestival. Deed ik niet, want ik heb er niks mee. Begrepen die mensen níets van. Knokkefestival, idem dito. Nooit, niks, nada!”
Wel kansen om snel door te breken!
“Wim Kan heeft altijd tegen mij gezegd: je moet heel goed weten wat je wel en wat je niet wilt. Luister wat de mensen te melden hebben en jij bepaalt wat je wel en wat je niet wilt. Daarom zei ik op mijn 19e ‘nee’ tegen platenmaatschappij Phonogram. Ze vonden mijn stem zóó geweldig en het was handig om in een paar maanden een beetje gitaar te leren spelen… het kwam hélemaal goed met mij."
"Anneke Grönloh had net een auto gekocht en Rob de Nijs een huis… Ik dacht alleen maar: ik zit hier hé-le-maal fout. Als ik toen poen en een auto had willen hebben, dan had die carrière natuurlijk een heel andere kant op kunnen gaan. Maar ik wilde geen materiële dingen. Ik had ‘mooi’ net ontdekt, met Sonneveld als graadmeter.”
Vaak was er ook een volmondig ‘ja’, tegen hoofdrollen in tal van musicals bijvoorbeeld, tegen mooie toneelproducties en Het meisje met de blauwe hoed voor de NCRV-televisie. Maar het echte vertrouwen in eigen kunnen kwam pas tijdens haar relatie met Ischa Meijer, begin jaren tachtig.
Jenny Arean: “Ischa heeft een reuze invloed gehad. Hij zei: ‘Jij bent goed! Je moet zélf iets gaan doen, niet wachten tot je gevraagd wordt. Iedereen wil voor jou schrijven!’ Ischa en ik waren uit elkaar en ik stond ook nog in een musical waarin ik me heel ongelukkig voelde."
"Ik dacht: zo ellendig als ik me nu voel… dáár moet iets uit te braden zijn. Daar moet je wat van maken, want anders zak je helemaal in. Dankzij Ischa dacht ik: laat ik eens gaan bellen. En het bleek waar, iedereen wilde voor me schrijven."
"Mijn eerste soloprogramma heette Gescheiden vrouw op oorlogspad en ik won meteen allerlei prijzen. Toen had ik de smaak te pakken. Niet dat het altijd lukte hoor. Maar omdat ik mezelf meer leerde kennen en beter mijn maatstaven wist aan te leggen, ging het steeds beter.”
De telefoon gaat. Ja, natuurlijk wil ze op Jente passen.
Zie je je kleindochter vaak?
“Een dag in de week is ze bij mij. Ik ben gek van dat kind. Drieënhalf is ze. Het is zó leuk. Vroeger ging ik zes weken op vakantie, maar nu moet ik na twee weken terug. Dan móet ik Jente zien.”
Je lijkt me een levensgenieter.
“Ik vind het leven ontzettend de moeite waard en erg leuk. Verschrikkelijk, maar ook leuk. Ik leef graag.”
En je bepaalt ook graag zelf wanneer het afgelopen is, want je bent lid van de Nederlandse Vereniging voor een Vrijwillig Levenseinde.
“Ja. Niemand wil toch broekenpiesend… dat wil níemand! Maar met zo’n lidmaatschap moet je het ook nog maar afwachten. Als je in een ziekenhuis in Tholen belandt - ik noem maar wat - dan hoop ik maar dat mijn kind komt en me eruit sleurt. Ik durf namelijk ook geen plastic zak over mijn hoofd te trekken.”
Je hebt er een stichting voor opgericht: Godzalmijbewaren.
“Gewoon: Godzalmijbewaren!, zoals je dat weleens kan zeggen hè. Ik geloof niet dat er iets alomtegenwoordigs is dat ons bestiert. Maar ik durf mezelf ook geen atheïst te noemen, want ik richt me wel tot het hogere. Dood is namelijk zó ongelofelijk dood."
"Mensen die van een overledene zeggen dat het net is of hij slaapt, die hebben stront in hun ogen. Dus wat is dan toch in ’s hemels naam een ziel? Eigenlijk geloof ik: ik ben een God in het diepst van mijn gedachten; ik denk dat dát het is.”
Biografie
Artiestennaam: Jenny Arean
Echte naam: Johanna Jenneke Josepha Klarenbeek
Geboren: 4 oktober 1942
Woont: alleen, in de Amsterdamse Jordaan.
Familie: heeft een dochter, Myra, (uit haar huwelijk met acteur Huib Rooymans) en een kleindochter, Jente.
Carrière: debuteerde op haar zeventiende bij het ABC-cabaret van Wim Kan. Later hoofdrollen in musicals, toneelproducties en televisieseries. Had een grote hit met het duet Vluchten kan niet meer met Frans Halsema. Vanaf 1985 (Gescheiden vrouw op oorlogspad) tot nu (2007/08, Jenny Arean in concert) negen soloprogramma’s. Momenteel te zien als Riek in ’t Vrije schaep. Vanaf 23 januari op tournee met Tango Dorado.
Prijzen: o.a. Gouden Harp, Edison, Gouden Notenkraker.
Bron: Bea Kastrop, NCRV-gids editie 4, 24 t/m 30 januari 2009